Sənət və ədəbiyyat dərgisi

İpə-sapa yatmayan fırtınalar - Yuliana Veliçkovskayanın şeirləri

29 Aprel 2022 / 16:38

Yuliyana VELİÇKOVSKA

(Şimali Makedoniya)

 

1982-ci ildə Üskübdə dünyaya gəlib. Üsküb Kril və Mefodi Universitetinin Filologiya fakültəsini bitirib. O, yazıçı, redaktor və tərcüməçidir.

O, "Velestovo Poetry Night - Ohrid" beynəlxalq poeziya festivalının idarə heyətinin, Makedoniya Yazıçılar Assosiasiyasının üzvü, "PNV Publikacii" nəşriyyatının təsisçisi və "Skopye Poeziya Festivalı"nın həmtəsisçisi və direktorudur.

İki şeir kitabının: "Ağcaqanadlar" (2010, VPN) və "Açıq kitab" (2017, PNV Publikacii) və "Fəsillər" (2014, PNV Publikacii) romanının müəllifidir. Onun şeirləri ingilis, çin, holland, alman, çex, ispan, italyan, yunan, bolqar, ərəb, benqal, alban, xorvat, sloven, Bosniya, türk və serb dillərinə tərcümə olunub.

Onun şeirləri Makedoniya, Serbiya, Çexiya, İtaliya, Yunanıstan və Kolumbiyada nəşr olunan bir çox Makedoniya müasir poeziya antologiyalarında, habelə Çində işıq üzü görən bir dünya müasir poeziya antologiyasında və 7 avropalı şairin şeirlər toplusunda dərc edilib.

 

 

Su

 

Kiçik uzunboğaz çəkmələrimlə,

xırdaca addımlarımla.

çökəkliklər toplanan

bütün su yığınlarına girirəm,

palçığa bata-bata gedirəm,

ayaqlarımı torpağa möhkəm basıram.

Bataqlıq,

su.

hər tərəf su,

içimizdəki su.

Narahat,

ipə-sapa yatmayan yay fırtınalarında

qalaylı qaba dolan su.

İçimdəki

o lıqqalı

durğun,

saralmış

yağış suyu.

Duzlu,

bütün göz yaşlarımla,

bütün göz yaşlarımla,

bütün göz yaşlarım...

Dovşan üçün,

pişik üçün,

xoruz üçün,

özüm üçün,

sənin üçün

hamımız üçün,

bütün göz yaşları

bütün sular,

bütün fırtınalar,

bütün sabit olmayan

molekulyar birləşmələr,

bütün su və soda,

ərəb sabunundakı su,

içində ilk dəfə lobya birişirlən su,

məni doğmamışdan əvvəl axan su,

nənəmi son dəfə yuyundurduğumuz su.

 

 

Dodole nəğmələri oxuduğumuz

bütün sular,

bütün palçıq.

O torpaq

onun qabırğa sümüyündən yaranan su.

Donmuş

və sonradan əriyən,

buxarlanan su.

Və kondensasiyaya uğrayan

bütün su.

O küçədə

o balaca palçıqlı su yığınları toplanmış,

ayaqlarımız altındakı su.

Onu dölləndirən şimşək mənəm,

mən onu ritmimlə oyadacağam.

Vururam,

bəstələyirəm,

içimdəki bütün caz

ayaqlarımdadır,

bədənimdədir.

Su ilə

musiqi yaradaram

səni bluzundan çıxartmaq üçün.

 

Açıq kitab

 

Deyirdi ki,

sən açıq bir kitabsan.

sən ürək formalı bir kaktussan.

Kimsəsizsən

və noyabr ayında islanan pişiksən.

"Sən kitabsan" deyirdi.

Gözəl, xüsusi bir kitab,

ancaq yağış yağanda oxuduğum kitab.

Sən caza qulaq asanda

oxumağı sevdiyim kitabsan,

bayramlarda seçib

xüsusi günlər üçün saxladığım kitab.

Sən kitabsan,

Facebook hesabımdakı

"oxunmalı kitablar" siyahımdakı kitab.

Sən kitab şəklisən,

şəkilli bir şeir kitabı,

səni oktyabr yağışları isladıb.

 

Səhərin şaxtası səni dondurub,

sən əzilmiş,

kədərli,

xüsusi kitabsan.

Rəfdə tənha qalmısan,

sənə gözəl rəf almışam,

Londondakı rəfi sənə almışam.

Sən xüsusi anlarda oxunan bir kitabsan,

özümə kef vermək istəyəndə

səni oxuyuram.

Amma mənə dinclik vermirsən,

o ətri yayırsan -

islanmış kağızın

çürümüş çiçək ətrini.

Məni çağırırsan,

istəyirsən bütün günü səni oxuyum?

Səni rəfdən götürdüm,

tamam islanmışdın,

halbuki bu gün yağış yağmırdı.

Mənim əziz,

oxunaqlı,

kimsəsiz kitabım.

Sabah səni açacam,

sabah...

 

Növbəti gün səni oxuyacam,

iki-üç gün ərzində

səni oxuyacam.

Və sonra, kitabım,

sadəlövhcəsinə

səni kitabxanaya qaytaracam.

 

Tərcümə: Fərid HÜSEYN

Məqalələrə, video-materiallara görə redaksiya yox, müəlliflər məsuliyyət daşıyır.