Nurəngiz Gün

Bu gün görkəmli şairə Nurəngiz Günün anım günüdür, Şairənin "Sevgi ağacının elegiyası" adlı poemasını təqdim edirik: 

“SEVGİ AĞACI”NIN ELEGİYASI

       (Hekayət – minimalist poema)

 Bu son yazımdır sənə

Və...

Bu ağacın dəfnini

yük olarsa çiyninə,

tapşırdım sevənlərə...

Heyrət

İndi biz

ağ kağızlar üzərində görüşürük.

İndi biz,

Ömrün sap kimi nazik,

bu bivəfa çağında

Gah küsülü, gah incik,

Gah şah kini içində

ağappaq ağrımızla

yuxularda bölüşürük...

Döngəmizdəki rüzgar

qaranlıq gəldi bizə,

Söykənib durduğumuz

gövdəsi nəhəng ağac

heyrətdə qaldı bizə,

heyrətdə qaldı bizim

ömür hekayəmizə.

Hələ də baş açmayır

ovcumuzdakı alma...

Onun, ya bizimkiydi?

Bizim qollarımızı

Kim qırdı, kim ayırdı,

Onun sevgi barına

hansı insafsız qıydı? –

Sarılmışıq boyuna

sarmaşıq gülü təkin,

qoruyurdu o bizi

qızılgül budağında

bir vurğun bülbül təkin!

Düşünür gecə-gündüz: -

Özəyi öz özəyi,

Üzündə insan gözü

o alma hansı sehr,

hansı möcüzə idi?

Yoxdur bir etirazı –

o sevgi ağacıydı,

biz də sevginin tacı.

İncidir, üzür düzü,

bu düzlərin üzündə

itən varlığın özü!

Qüssə aparır onu -

Ovcumuzda tərləyən...

onun bu qönçə barı

hansı ovsuna düşdü?

Sevgilərdən yoğrulan

onun bu çiçək barı

harda, hansı məkanda,

a bu dünya allahı,

görən, necə üşüdü?

Hələ də anlamayır,

O bir üzü ağlayan,

bir üzü də qanmadan,

heç bir şey anlamadan

dirçəlib ovcumuzdan

elə hey gülümsəyib,

Kor yağışa... boylanan

O almanı deyirəm,

ovcumuzdan kim aldı?

Hələ də intizardır,

Kor yağışa aldanan

zəhəri bal tək dadan

o almanı görəsən

alıb yağmur... cəngindən

Tanrı hara apardı?

Zəhər nəkarəydi ki,

hicranda imiş söhbət...

Tanrı niyə tələsdi?...

Hey düşünür o ağac,

o yaşıl həyat tacı,

o gövdəsi, rişəsi

sevgilərdən cücərən

nəhəng “Sevgi ağacı!..”

Rüzgar

Ağac yaman töyşüyür;

Fikirləşir, görəsən,

Bu bəyaz yollar boyu

nə çox külək... döyüşdü?

Bu döyüş yürüşündə...

əmanət əllərimiz

nədən ki, zəif düşdü?!

İztirab içindədi,

Məni, səni, almanı

örtüb gizləyən ağac,

Əzablar içindədi

Bizim yollarımızı

Hər an gözləyən ağac.

Yırğalanır budaqlar,

yuxulanır yarpaqlar:

“Ləpirliydi bu yollar,

hanı, yoxdu ki indi?!”

Yollarımız sozalıb,

o ağac tənha qalıb.

Bu sirr ağrıdır onu,

neştərləyir köksünü

hiylələr oylağında

taleyin sərt oyunu!

Nə müddətdir kiriyir,

müdrükdür, susub, dinmir,

nə böyükdür, o ağac!

“Bəlkə canlı insandır,

geyinib ağac təkin?

Ağac niyə göynəsin?” -

“Bəlkə ürəkdir, candır

o yarpaq, budaq donu?

Onun ağrılarını

ah, heç gözlər görməsin!..” -

Gör necə də çulğayıb

məni fikrə salıbdır,

Aman, allahım, aman,

Bu etinasız yurdda

o necə sağ qalıbdır?

Kim ağlayıb, kim anar

onun bu nağılını?

Səndən başqa kim qanar

Üstüörtülü yazsam,

Onun bu əhvalını.

Ağrı

Bu ayrılıq uzunu

dili yoxdu, dinmədi.

Yaxşı dinlə sən indi,

Bükülüb qəddi-qamət,

Hicranına dözmədi,

Onun qəhrü-qədəri

sərvim, başqa qiyamət! –

Yarpaqlarda şübhələr,

şübhədə titrəşmələr...

Toxundum yarpaqlara,

halı həmən bilindi.

Yarı sarala qalan,

Yarısı xəzəl olan

Yarpaqlar arasından

qıpqırmızı qızaran

alma gözlər göründü.

Nə var, nə yox dünyada

o yuxulu... bəbəklər

indi yaxşı dərk edib,

Şair, dərdini alım,

aydın-aşkar görürdü!

Almanın ruhuydu o,

hopmuşdu yarpaqlara,

ağaca son vidatək

uçub, yetmişdi bura.

Baxır, çəkilir, itir.

yenə müdam, baxırdı,

qurumuş budaqlara

çıxışsız əlac təkin

bal şirəsi... sıxırdı!...

Fəğan etdi kipriklər,

Ağac faydalanmadı,

kipriklər çəkildilər.

Onda, yanar əllərim

şaşırıb, titrəyirdi,

Amansız qürurunu

çaşıb qəfil itirdi.

Sevgi məndən qəlbiymiş,

heç özüm də bilmədən

o sevgi ağacına

yıxılıb, əyilmişdim!..

Uzandılar əllərim,

ağacı qaldırmağa

(O sənin, həm mənimdi,

indi ruh olub, axan...

yağmur vuran almanı...

bizə o göndərmişdi)

heyhat, qüvvəm çatmadı.

Ağac dərin yuxuda,

həyat - yapışqan toru...

Əllərim tora yatdı! –

...Əbəs imiş bu fəda,

həlak-filan... artıqmış,

fələk də öz torunu

billah, bica atıbmış! –

Ehtiyac yoxmuş buna. –

Budaqlarda sirişklər

rəngi günəş gözlərlə

nüvəsindən üzülür,

üzülüb damla-damla

ağaca süzülürdü.

Sən demə, demə şair,

O sevgi dolu ağac

Öz qatran sinəsinə

baş qoyub gömülmüşdü,

Bir böcəyin qəminə

dözə bilməyən şair-

indi döz buna görüm.

Özəyində sevgisi,

ruhunda alma rəsmi

yığışıb öz içinə

bu tənha guşə içrə

Ağac çoxdan ölmüşdü.

Zülüm

Bu ağacın qəhrini

çəkib ciyərlərimə

hey oxşadım, ağladım.

Qoxladım “saçlarından”...

Aldım bir yarpağını

dodağıma apardım.

Gördüm ürəyi varmış,

ürək hələ vururmuş,

yanar dodağım üstdə

öpdüm acılarından!..

...Mərhəba, uca ağac!

Yağmurlar vız gəlibmiş,

Yapışqan da... eləcə.

Mərhəba, əhsən sənə -

Öz qəlbinə söykənib

xəzan ömrü qucan ağac!

Mərhəba ha, mərhəba! –

Ölüb, ölüb, dirilib,

viran qalan  çəməndən

itən, qeyb olan ağac!

Ağuşunda o rəsim...

ürəyini götürüb

bu yerlərdən ömürlük

qıyy vurub, uçan ağac!...

Son söz

Öpdüm, öpdüm...

Öpdüm uçan yollarını,

Öpdüm onun ardınca,

Öpdüm, öpdüm.

Öpdüm acılarından!..

Və anladım ki,

Sevgi ağacı ucaymış

Yamaclarda ləngər döyən

Ömür ağaclarından!...

                                                                                                                                              1988