Sənət və ədəbiyyat dərgisi

Yalvarma əbəs yerə- Federiko Lorkanın şeirləri

09 İyun 2023 / 09:56

Federiko Lorka

 

Gitara

 

Başlayır gitaranın

İniltisi, naləsi

Çilik-çilik dağılır

Səhərin piyaləsi.

Başlayır gitaranın

İniltisi, naləsi.

Umma ki, sakit olub

Susacaqdır gitara.

Ümid bağlama onun

Qəm nəğəmsi qurtara.

Yalvarma əbəs yerə

 – yetər artıq, sus deyə.

Onun ağlayışları

Olar sənə hədiyyə.

Yoxuşdan axıb gələn

Bir dağ çeşməsi kimi.

Qarlara sığal çəkən

Küləyin səsi kimi

Gitara ağlayacaq

Susmayacaq gitara.

Ümid bağlama onun

Qəm nəğməsi qurtara.

Yalvarma — yetər artıq,

Bir sakit ol, sus! – deyə.

Bir anlıq təsəlli tap

Gəl ol qayğısız – deyə

Belə ağlayır Batı

Doğrunun həsrətiylə

(Belə ağlayır qürub

səhərin həsrətiylə)

hədəfsiz atılan ox

belə inləyir gedir.

Bircə damla şeh üçün

qaynar qum belə yanır.

İlan vurmuş yazıq quş

Belə gedir həyatdan

Gitara, ah gitara

beş xəncərin qurbanı

Söylə təsəllin, hanı?

 

“Mənzərə”

 

Zeytun ağaclarından

Düzlər yelpic götürüb.

Göylər mavi rəngini

Zeytunluğa ötürüb.

Dumanlı leysan kimi

Soyuq ulduzlar yağır

damcı-damcı tökülür

boşluğa ağır-ağır.

Körpə qarğı, toranlıq

Kanalın kənarında

durub tir-tir əsirlər.

Xəfif xışıltılarda

nə sirlər var, nə sirlər!

Üçüncü – boz küləkdir.

Sübhədək əsəcəkdir.

Zeytun budaqlarından

quş səsləri tökülür.

hər cəh-cəhdə elə bil

ürəkləri sökülür

Zavallı əsirlərin

qanadlı dəstələri.

Kim verdi, harda verdi

Sizə bunca kədəri.

Gecənin qaranlığı

Dörd bir tərəfdən axır.

Quşların quyruğuyla

Oynayıb ağır-ağır.

 

 

 

Çöl

 

Göylər gül rəngindədir

Ağaclar ağappaq.

Qapqara kömür olub

Biçənəklər yanaraq.

 

Qürubun yarasını

Örtmüşdür qurumuş qan

Dağların rəngsizliyi

Əzik görünür yaman.

 

Yol kənarı yarğanda

Bomboz tozlar gizlənir.

Xırda çaylar lillənib

Kəsilmişdir səs-səmir.

 

Göllər yatıb, yavaşdan

Cingildəyir qumrovlar

Su çəkənlər dayanıb

hər tərəfdə sükut var.

 

Göylər gül rəngindədir

Ağaclar ağappaq.

Mavi axşam bala-bala

Nəğmə deyir portağala.

 

Kiçik bacım mızıldayır,

"Yer portağala oxşayır!"

Ay ağlayır lap az qala

"Bənzəyəydim portağala!"

 

"Yox bu mümkün deyil bala!

Təzə, gülrəng olsan da sən

Limona da bənzəməzsən

Çox təəssüf!".

 

Tənhalıq

 

Tənha yarpaq:

sahilsiz gecələrin

kar

torpağı.

(Dağ ətəyində külək

zeytun budaqlarını titrədir)

Min illik çırağın

Min illik kədərin torpağı.

Dərin kellər torpağı

Oxlar və kor ölümlər

Torpağı.

(Boş yolların

qələmə meşəsinin küləyi).

Torpağı.

(Boş yolların

qələmə meşəsinin küləyi).

 

***

 

Mən öləndə açıq qoyun

Eyvanımın qapısını

Bir oğlan portağal dərir

(Eyvandan görürəm onu).

 

Bir biçinçi taxıl biçir

(Eyvandan görürəm onu)

mən öləndə açıq qoyun

Eyvanımın qapısını.

 

Göydə ölü bir ay var.

Onu dirildir bahar.

Qələmini cənubun yeli

qucaqlayaydı.

 

Ürəklər bollu-bollu

məhsul – ah gətirəydi.

Damlar məxmər kölgəni

torpaqlara sərəydi

Göydə bir ölü ay var

Onu dirildə bahar.

 

Üç çay haqqında ballada

 

Sən axırsan Qvadalkivir.

Portağallıq, zeytunluqdan

Qranada, iki çayın

Axır qardan buğdalığa

Ah məhəbbət!

Getdi, bir də qayıtmadı.

Qvadalkivir saqqalında

nardır çiçəkləyir sənin.

Qranada iki çayın, –

Biri – kədər, biri – qandır.

Ah məhəbbət!

Tərk eyləyib bizi getdi.

Ey ağ yelkən sənin üçün

Sevilyada geniş yol var.

Qranada dalğan üçün

Nəğmə – kürək, nəğmə – qanad.

Ah məhəbbət!

Getdi, bir də qayıtmadı.

Portağallar meşəsində

Qüllə sənsən Qvadalkivir

Göl yanında cüt qüllə tək

mürgüləyir.

Ah məhəbbət!

Tərk eyləyib bizi getdi.

 

Tərcümə edən: Rəsul Rza

Məqalələrə, video-materiallara görə redaksiya yox, müəlliflər məsuliyyət daşıyır.