Səndən sonra – Xanım Aydının yeni hekayəsi

Qatar zaman sürətiylə irəliləsə də, xatirələr həminkidi. Tunellər arası stansiyalar kimi işıqlı, havalı, dopdolu. Köhnəlməyib. Nə qədər təmir olunub yenilənsə də, müasir bərbəzək vurulsa da dəyişmir...

“İçərişəhər” stansiyası... Ağacların səmaya ucalan budaqları ilə çətirlənmiş Axundov bağı. Zaman hansı zamandı burda? Yavaş-yavaş  addımlayıram. Payızın hüznü yarpaqlara yansıyıb, xəzəl ayaqlarımın altında xışıldayır. Narın yağan yağış da göydən xatirələri endirir. Qədir Rüstəmovun qulaqlıqda səsi gəlir: "Neyçün gəlməz, neyçün gəlməz?.." Qəribədir. Heç kimi gözləmirəm, məni də gözləyən yoxdur. Bu mahnını niyə belə kövrək-kövrək dinləyib, burnumu çəkirəm? Bir himə bəndəm ki, gölməçələrdə halqalanan yağış damcılarına qarışdıram göz yaşımı. Təkəm, heç vaxt olmadığım qədər təkəm, ruhən təkəm, içəridən təkəm. Nə itirənim, nə axtaranım var. Evdən çıxanda güzgüyə boylandım, daha "gözəlsən" demədi mənə bu səhər. Yas evində olan kimi acığımdan güzgünün üstünə ağ sərdim. Görmək istəmirəm bu qadını! Bu mən deyiləm. Ayaqqabımı dabanımla əzə-əzə ayağıma keçirib qaçaraq evdən çıxdım. Bircə o qadını görməyim! Qapının kilidin bağladım, ya bağlamadım? Yadımda sala bilmirəm. Hər nə isə. Nəyim var ki? Evim dörd divardı, bir də köhnə xatirələr. Nənəm demişkən, quru məsciddir. Oğurlasınlar o xatirələri, onsuz da mənə acı verir. Ürəyimə dərd olan qubar-qubar xatirələrdi onlar. Söz-söz, cümlə-cümlə əzbərlədiyim, kibritin son nöqtəsinə kimi alovlanıb barmaqlarımın ucunu yandırdığı, amma yandıra bilmədiyim xatirələr. O qədər dəyərsizdirlər ki səndən sonra. Hardan yadıma düşdün?..

Kafeyə gəlmişəm. Kapuçino sifariş verib pəncərənin yanındakı masanın arxasında otururam. Bir-iki qurtum alıb başımı pəncərəyə söykəyib baxıram. İşıqların altında adamlar harasa gedirlər. Kimi iti addımlarla, kimi asta addımlarla. Kimi hündürdabanda, kimi krassovkada, kimi də... eh nə fərqi var? Hamının gedən yeri var. Hamının tələsdiyi var. Elə bil hamı xoşbəxtdir məndən başqa. Hamı! Hmm... Əgər özündən başqa hamını xoşbəxt görürsənsə, deməli, bədbəxtsən, deməli, kədərlisən. Çünki adam özü xoşbəxt olanda ətrafındakıların necə olduğuna fikir vermir. O hayda olmur. Kimsə kədərini danışanda qulaq asmır. Elə yola verir. Çünki içində ab-hava başqadı. Çünki başı qarışır öz xoşbəxtliyinə. Eynən Çexovun “Qüssə”si kimi. Baxıram. Adamlar harasa gedir. Kimi çətirli, kimi çətirsiz. Kimi əlləri ciblərində. Kimi əlində telefon, üzündə təbəssüm, yaza-yaza. Darıxıram. Pəncərənin hər iki üzündə yağış yağır. Ruhumda nə baş verdiyini bilmirəm.  Səndən ötrü burnumun ucu göynəyir. Birdən duruxuram.  Qəribə ifadədir əslində. Niyə belə deyirik ki, görəsən. İndiyə qədər bu haqda düşünməmişdim heç. Bəlkə də, indiyə qədər belə möhkəm darıxdığım olmamışdı. Nə bilim. Dəyişmişəm səndən sonra. Başımı pəncərədən çəkirəm. Ağ fincanda ürək-ürək köpüklü kapuçinomu qoxlayıram. Qəflətən ağlıma “filankəs burnundan o tərəfi görmür” ifadəsi gəlir. Yenə də pəncərəyə söykənib düşünürəm. Burnundan o tərəfi görmür, yəni ən azını, ən yaxın məsafədəkini görür. Burun axı gözə ən yaxın məsafədədi. Hmm. Deməli, göz istədiyini  görməyəndə birinci gözə ən yaxın olanı – burun hiss edir, burun göynəyir. Yəqin elə ordan doğub bu ifadə də. Bəlkə də yox. Nə bilim. Bunu da bilmirəm. Amma səndən ötrü burnumun ucu göynəyir. Eh sən. Heç bilirsən ayrılıq nədi? Mən bilirəm səndən sonra. Gözündə hər şey ölür. Rəngbərəng kəpənəklər məhv olur əvvəlcə, sonra çiçəklər solur, sonra günəş sönür gözündə, sonra içindəki uşaq qəfil böyüyür, qocalır, üzünü qibləyə tutur, əlini, gözünü bu dünyadan çəkmək istəməsə də ölür, içindəki şair ölür, rəssam ölür, memar ölür, cümlələr ölür... Gördüyün, bildiyin, sevdiyin hər şey məhv olur. Zəlzələ sonrası viranəlik kimi, müharibə sonrası dağınıqlıq kimi, yurdsuzluq kimi, köçkünlük, sürgünlük kimidi ayrılıq. Arazın o tayı bu tayı kimidi ayrılıq. Tikanlı məftillər kimidi ayrılıq. O qoxuda, o dadda, o təmasdadı ayrılıq...

Kafeteryada bir xeyli adam var. Bir az da səs-küylüdü. Hamı nədənsə danışır, gülür, ofisantlar da ora-bura qaçırlar. Pəncərəyə nəfəsimi üfürəm. Adının baş hərfini yazmaq istəyirəm. İşarə barmağımı pəncərəyə tuturam. Sonra da eləcə əlimi şüşəyə söykəyib gözlərimi yumuram. Üşüdüm elə bil nəsə. Əlimi pəncərədən çəkib bir-birinə sürtürəm. Telefonumu açıb baxıram. Sosial şəbəkələr yeni alovlanan müharibədən yazır. Səndən ötrü narahat oluram. Müharibə ağrılarını bilirəm. Hansı anda ruhunun hansı nöqtəsindən hansı sızıltının keçdiyini də bilirəm. Bu ağrıların ağırlığını da bilirəm ürəyinə. Ürəyindən muğayat ol. Hər şey bitəcək. Hər şey bitir tez, ya gec. Kimi üçün vaxtında, kimi üçün vaxtsız. Müharibə də sevgi kimi özündən sonra izlər qoyur. Kimi qalib olur, kimi məğlub. Yaxana – ürəyinin üstünə bir “qalib medalı” da taxılmalıdır məndən sonra... Yenə də əsəbiləşirəm, hirslə kopuçinomu qurtumlayıram. Yenə də gəlib keçənlərə baxıram. Mən axı səndən ötrü niyə narahat olmalıyam? Olmuram, olmayacam da. İstəmirəm. Nə ağrın var, nə səni incidir mənə nə? Məni incidəndə sən heç narahat olmadın. Mən də oturub səni incidən şeyləri düşünürəm. Lənət olsun sənə olan... Nəysə. Dərindən nəfəs alıram. Yenə də pəncərənin hər  iki üzündə yağış yağır.

Eyni vaxtda telefonuma əlli yerdən mesaj gəlir. Heç biri də səndən deyil. Yenə qarmaqarışığam. Bilmirəm ki, səndən ötrü darıxıram, yoxsa sənə hirsliyəm, yoxsa boğmaq istəyirəm səni, yoxsa sarılmaq, yoxsa elə yaddaşımda Ctrl+A+Delete etmək istəyirəm. Nə bilim. Mənə heç vaxt əlimi buraxmayacağını demişdin. Elə rahat buraxdın ki. Elə rahat getdin ki. Elə rahat susdun ki. Mənə səni sevməyi elə rahat tərgitdirdin ki. Hamısı cəhənnəm, əlimi elə buraxdın ki. Bəlkə də, mənə ən çox öldürən bu oldu. Bilirsən, atamla bircə fotomuz var. Cəmi bircə dənə. Oturub, mən də dizinin üstündə dayanmışam. O da əlimdən tutub. Bircə yaşım var orda. Elə əmin dayanmışam. Elə qürurlu, elə arxayın dayanmışam ki. Bilirsən niyə? Ona görə ki, əlimdən tutmuşdu, bilirdim ki, yıxılmayacam. Bilirdim! Amma getdi, Allah onu yanına çox tez apardı. Böyüdükcə o şəklə baxırdım, ağlayırdım, həmişə də deyirdim ki, axı niyə əlimi buraxdın. O şəkli tez-tez profilimdə paylaşıb altından da elə bunu yazırdım: “Kaş ki, əlimi buraxmayaydın...” Əl buraxmaq mənim üçün hər ağrıdan ağır idi, əzizim. Sənin qırdığın kimi heç kim məni qırmadı. Dağıtmadı. Özüm öz qəlpələrimi gəzdiyimiz küçələrdən bir-bir topladım. Yeni mən yaratdım səndən sonra.

Qarşıda sağ və soldakı masaların ətrafında  oturanlar var. Diqqətimi çəkirlər.  Sağdakı masada kişi, qadın, bir uşaqları oturub. Soldakı masada kişi və qadın oturub. Sağ masadakı kişi sol masadakı qadına gözucu diqqət yetirir. Amma öz qadını hiss olunur ki, qısqanc və deyingəndir. Tez-tez ona baxır. Kişi də narahat baxışlarını gizlətməli olur. Qadın isə elə nəsə deyir-deyir-deyir, deyinir. Kişi dərindən nəfəs alır. Səbrini basır. Sol masadakı qadın, bir himə bənddir ki, ağlasın. Özünü güclə saxlayıb. Hətta üzündəki əzələlər də gərilib, rəngi ala-ala olub, pərt olmuş adama bənzəyir. Bir əlinin barmaqları ilə digər əlinin barmaqlarını sıxır, açır. Sonra da əksinə. Çantasını götürür, açır, nəsə axtarırmış kimi edir. Başa düşürəm, bunu həyəcanını dağıtmaq üçün edir. Alınmır. Barmaqları da əsir, dodaqlarının küncləri də. Yanındakı elə hey telefonla danışır. Dayanmadan danışır. Arada süfrədən nəsə götürür, ağzına atır, yeyə-yeyə danışır. Qadınına qətiyyən diqqət yetirmədiyi, qadının da bundan dilxor olduğu görünür. Qadın hər nə etsə də fikri elə sağ masadakı kişidədir. O da ona baxır. Kişi qəfil telefonla danışa-danışa ayağa qalxır və masadan aralanır. Qadın həyəcan içində sağ masadakı kişiyə baxır. Orda qadın hələ də danışır. Vallah, o kişinin yerinə mənim burda ürəyim partlayır, hövsələm daralır. Nə zəhlətökən qadındır e. Uşağın əli stəkana dəyir, albalı şirəsi üstünə dağılır. Qadın uşağa acıqlanır. Kişi başını aşağı salıb narazı halda yelləyir.  Qadın uşağın əlindən tutur, stuldan düşürür. Masadan aralanırlar. Arxalarınca baxıram. Ayaqyoluna tərəf gedirlər. Sağ masada tək qalan kişi ilə sol masada tək qalan qadın bir-birinə baxırlar. İkisinin də çox əzab çəkdiyi görünür. Qadının gözləri dolur. Masadan tez salfeti götürüb gözlərini silir. Baxışlarını ondan qaçırır. Qapıya tərəf baxır, sanki ərinin gəlib-gəlmədiyinə baxır. Tez də baxışlarının həmin kişiyə tərəf yönəldir. Aydındır ki, əvvəl seviblər bir-birlərini, elə indi də. Amma nədənsə evlənməyiblər. Hərəsi bir başqa adamla ailə qurub və belə görünür ki, heç biri xoşbəxt deyil. Ya oğlan evli olub bu qızla rastlaşanda, artıq gec olub. Bu ola bilər.  Çünki kişinin uşağı da var və daha çoxdan evli təəssüratı yaradır adamda. Qadıngil isə, məncə, uzaq başı bir neçə il olar evlidir. Uşaq da yoxdur. Başqa cür də ola bilər. Məsələn, subay vaxtı seviblər bir-birini, amma oğlanın anası deyib yox, xalan qızıyla evlənəcəksən, vəssalam. Ya da ki... Əşi nə fərqi var? Əslində hər iki ailə bədbəxtdir də. Bunu başa düşmək üçün psixoloq olmağa ehtiyac yoxdur ki. Görünür. Bu arada kapuçinom da soyudu. Yenə də üzümü pəncərəyə söykəyirəm. Adamlar yenə də harasa tələsir. Kiməsə tələsir. Bir mən yox, bir mən yox. Darıxıram. Sənin üçün darıxıram. Amma yox, sənin üçün yox, səndən daha çox səninlə bir yerdə keçirdiyimiz anlar, söhbətlərimiz, gəzdiyimiz küçələr üçün darıxıram. Bilirsən, mən səni yox, dostumu itirmişəm. Bu daha ağırdır, daha ağrılıdır. Hər gün səhərdən-axşamacan danışıb-güldüyün, hər şeyini bölüşdüyün bir adamla birdən-birə kəlmə kəsməmək. Asan deyil, vallah, asan deyil. Elə çətindir ki. Gücüm də heç nəyə çatmır. Heç nəyə. İndi fikirləşirəm. Əslində, Bakı çox balaca şəhərdi. Hətta əl içi boydadı. Bəs bu qədər xatirə bu qədər qısa vaxtda harda toplandı, necə toplandı ürəyə? Hansı küçədən keçim? Hardan gedim, necə gedim ki, orda yadıma düşməyəsən? Mən sənə yad olmuşamsa, sən niyə yadımda olmalısan? Susuram. Sağ-sol masadakılar da gedib. Görəsən, necə getdilər? Qadınla kişi bir də nə vaxtsa hardasa görüşə biləcəklərmi? Eh. Nəyimə lazım?  Pəncərədən baxıram. Hər iki üzdə yağış yağır. Dərin nəfəs alıram. Qəfil qarşıma isti kopuçino dolu fincan qoyulur. Fincanı görüb təəccüblənirəm. Mən axı yenisini sifariş etməmişdim. Üzümü pəncərəyə söykəyib dilucu sifariş etmədiyimi deyirəm. Səndən sonra hər şeyə bax belə etinasız olmuşam. Pəncərəyə başımı söykəyirəm. Adamlar yenə də harasa tələsir. Kiməsə tələsir. Heç bir səbəbsiz ayrılıq olmur. Və üz-üzə vidalaşmadan ayrılıq  olmur. Və ümumiyyətlə vidalaşmadan ayrılıq olmur. Gedişinin səbəbləri bəhanədir, sadəcə. Bunu da darıxıb-darıxıb darıxmaqdan doyandan sonra anladım. Pazıl görmüsən də, yığırsan bir mənzərə alınır. Topladım sənin səbəb qırıqlarını, pazılımda “bəhanə” yazıldı. Sadəcə həmin vaxt anlamamışdım. İndi hamısını başa düşürəm. Düşüncələrim də bir xeyli dəyişib səndən sonra. Pəncərədən başımı çəkəndə ofisiantın hələ də fincanı götürmədiyini, hətta özünün də getmədiyini, daha doğrusu, kölgəsinin masama düşdüyünü görürəm. Və indi ruhumda bir təlatüm, bir qarışıqlıq, bir qiyamət qopur, gəl görəsən. “Gəl, görəsən” deyəndə ki... Gəlmisən, görürsən...

“Azərbaycan” jurnalı